Kapitaalmarktrente, ook wel bekend als ‘marktrente’ of ‘kapitaalrente’, verwijst naar de rente die van toepassing is op langlopende leningen op de financiële markten, met een looptijd van meer dan twee jaar. Deze rente is relevant voor bedrijven, banken, pensioenfondsen, overheden en beleggers die actief zijn op de kapitaalmarkt.
Vaak verwerven hypotheekverstrekkers middelen op de kapitaalmarkt en betalen zij daarvoor de kapitaalmarktrente. Hierna zetten ze deze middelen in door hypotheken te verstrekken aan particulieren, waarvoor zij hypotheekrente in rekening brengen. Deze hypotheekrente is logischerwijs hoger dan de kapitaalmarktrente, aangezien hypotheekverstrekkers streven naar winst en ook te maken hebben met diverse kosten, zoals administratieve kosten en personeelskosten. Daarnaast moeten er buffers worden opgebouwd om verliezen op hypotheken op te kunnen vangen. Er is immers altijd een een kans aanwezig dat een eerder verstrekte hypotheek niet (meer) kan worden terugbetaald.
Verband tussen de kapitaalmarktrente en de hypotheekrente
De kapitaalmarktrente speelt een cruciale rol bij het bepalen van de hypotheekrente, vooral voor degenen die kiezen voor een rentevaste periode van meer dan twee jaar. De ontwikkelingen op de kapitaalmarkt bepalen grotendeels de verwachtingen omtrent de hypotheekrente.
De kapitaalmarktrente wordt bepaald door de handel in leningen met een looptijd van meer dan twee jaar. De invloed van vraag en aanbod op dit percentage is aanzienlijk, waarbij inflatie ook een belangrijke factor is. In geval van hoge inflatie eist een belegger een hogere rentevergoeding, aangezien de waarde van geld in de toekomst dan afneemt. Hierdoor stijgt de rente over het algemeen bij een toename van de inflatie.
Bij het evalueren van inflatie kijken beleggers niet alleen naar de huidige inflatiecijfers maar vooral naar de verwachtingen voor de toekomst. Dit geldt ook voor de Europese Centrale Bank, die streeft naar een inflatie van rond de 2%. Internationale ontwikkelingen en beslissingen van de Europese Centrale Bank wegen zwaar mee in deze overwegingen.
Verschillende kapitaalmarktrentes en invloed op de hypotheekrente
Er is géén sprake van één uniforme kapitaalmarktrente; verschillende soorten leningen en looptijden dragen bij aan de diversiteit ervan. Een relevante indicator voor bijvoorbeeld de hypotheekrente met een rentevaste periode van 10 jaar is de ontwikkeling van Nederlandse staatsobligaties met dezelfde looptijd.
De hypotheekrente, vooral voor leningen met een langere rentevaste periode, vertoont een nauwe correlatie met de kapitaalmarktrente. Er wordt echter vaak een kostenopslag, risico-opslag en winstopslag toegevoegd aan het basis-rentetarief voor hypotheken. Deze opslagen dekken respectievelijk personeels- en administratiekosten, het risico van wanbetaling en de winstmarge van de geldverstrekker.
Naast hypotheken met een langere rentevaste periode kunnen consumenten ook kiezen voor hypotheken met een variabele rente, waarbij de rente vooral gekoppeld is aan de geldmarkt. Meestal zijn de rentetarieven voor langlopende leningen hoger dan die voor kortere rentevaste periodes of variabele rentes.
Actuele marktrente en historische ontwikkeling
Om de actuele marktrente te beoordelen, is het raadzaam te kijken naar de rentetarieven van obligaties met een looptijd van ongeveer 10 jaar. De 10-jaars kapitaalmarktrente wordt beschouwd als doorslaggevend voor de ontwikkelingen in de hypotheekrente. Deze tarieven kunnen dagelijks fluctueren en worden weerspiegeld in zowel korte als lange rentevaste periodes.
Historisch gezien heeft de Europese Centrale Bank (ECB) gestreefd naar een inflatie rond de 2%, maar deze doelstelling is de afgelopen jaren niet gehaald. Hierdoor heeft de ECB diverse maatregelen genomen om de economie te stimuleren, wat resulteerde in een laag aanbod op de kapitaalmarkt en een extreem lage kapitaalmarktrente. In 2022 is echter een verandering opgetreden, waarbij de kapitaalmarktrente aanzienlijk is gestegen vanwege gewijzigd ECB-beleid en wereldwijde veranderingen, zoals stijgende energieprijzen en geopolitieke onzekerheden.
Tot Oktober 2023 bleven hierdoor de hypotheekrentes nog stijgen, maar doordat de ECB aan het einde van Oktober heeft besloten de rente niet meer te verhogen, daalden de hypotheekrentes. Op dit moment zijn de hypotheekrentes al ruim 7 weken fors aan het dalen, wat kansen biedt voor huizenkopers.
Impact van de marktrente op jouw maximale hypotheek
De marktrente heeft directe gevolgen voor de maximale hypotheek die je kunt krijgen. Een hogere kapitaalmarktrente resulteert in een hogere hypotheekrente en dus ook hogere maandelijkse lasten. Aangezien de maandelijkse lasten worden getoetst aan het maandelijkse inkomen, kan een hogere rente leiden tot een lagere maximale hypotheek.
Een hogere kapitaalmarktrente betekent niet direct dat het afsluiten van een hypotheek onmogelijk wordt. Een goed gesprek met een hypotheekadviseur die rekening houdt met jouw persoonlijke financiële situatie kan deuren openen. Individuele omstandigheden en financiële doelen spelen hierbij een cruciale rol.